Một trong số đó là các chế tài liên quan đến điều kiện của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông; giấy phép lái xe (GPLX); điểm của GPLX; tuổi, sức khỏe của người điều khiển phương tiện; cấp, đổi, cấp lại và thu hồi GPLX.
Theo đó, từ 1/1/2025, Điều 62 Luật TTATGT quy định, điểm của bằng lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về TTATGT đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu và sẽ bao gồm 12 điểm.
Mỗi lần vi phạm pháp luật về TTATGT đường bộ, tài xế sẽ bị trừ số điểm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi đó. Dữ liệu điểm trừ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu, đồng thời thông báo cho tài xế biết ngay sau khi quyết định xử phạt có hiệu lực.
Đáng chú ý, tại khoản 4 Điều 62 của luật này về cấp, đổi, cấp lại và thu hồi giấy phép lái xe có quy định chưa cấp, đổi giấy phép lái xe cho người chưa hoàn thành việc nộp phạt vi phạm giao thông.
Cụ thể, GPLX chỉ được cấp cho người tham dự kỳ sát hạch lái xe có kết quả đạt yêu cầu. Nội dung sát hạch lái xe phải phù hợp với hạng GPLX và chương trình đào tạo lái xe. Hoạt động sát hạch lái xe ô tô phải thực hiện tại các trung tâm sát hạch lái xe; hoạt động sát hạch lái xe mô tô thực hiện tại các trung tâm sát hạch lái xe hoặc tại sân tập lái đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, kỹ thuật.
Người đã có GPLX được đổi, cấp lại giấy tờ này trong các trường hợp sau đây: GPLX bị mất, GPLX bị hỏng không còn sử dụng được; trước thời hạn ghi trên GPLX; thay đổi thông tin ghi trên GPLX. Bằng lái xe nước ngoài do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp còn giá trị sử dụng; GPLX do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an cấp khi có yêu cầu hoặc người được cấp không còn làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.
Tại khoản 4 Điều 62 quy định: "Chưa cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe đối với người vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ khi người đó chưa thực hiện xong yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết vụ việc vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ".
Luật mới cũng nêu rõ, GPLX bị thu hồi khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: Người được cấp giấy phép không đủ điều kiện sức khỏe theo kết luận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đối với từng hạng giấy phép; GPLX được cấp sai quy định. GPLX đã quá thời hạn tạm giữ hoặc hết thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật nếu người vi phạm không đến nhận mà không có lý do chính đáng.
Cũng theo Luật mới, cơ quan chức năng khuyến khích người dân đổi GPLX không thời hạn được cấp trước ngày 1/7/2012 sang loại giấy phép mới (bằng vật liệu PET) để thuận tiện trong việc đồng bộ, liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia và ứng dụng VNeID.
Minh Hoa (t/h)